Gisteren had ik een boeiend gesprek met mijn collega Mia. Ze vertelde me dat ze het soms moeilijk had met de inhoud van de lessen NT2 in de BT-modules. In de eerste lessen leren de cursisten personaliavragen beantwoorden én stellen. We brengen dit netjes aan omdat dat nu eenmaal "gangbaar" is of omdat dit in de meeste handboeken staat, maar is dit eigenlijk wel zo logisch?
Ik moet eerlijk bekennen dat ik hier ook al een tijdje mee worstel en de "ergernissen" van Mia mij heel bekend in de oren klonken. "Sorry, dat is privé" is dan ook een antwoord dat ik mijn cursisten heel snel aanleer (en hen zelfs verplicht om tijdens de les te gebruiken). En ik laat hen in de klas personaliavragen rubriceren (taboe/geen taboe). Hiervoor gebruik ik de kaarten met pictozinnen. Ik teken een bushalte op het bord en nodig een cursist uit om bij mij 'aan de bushalte op de bus te komen wachten'. Dan toon ik één voor één de kaarten met pictozinnen. Ik lees de vraag voor (of laat een cursist de vraag op de kaart verwoorden), waarbij ik telkens zeg: "Ik wacht op de bus, ik ken deze man/vrouw niet. Kan ik dat vragen? Is dat een goede vraag?" Op die manier leren de cursisten dat je gerust een vraag kan beantwoorden met "Sorry, dat is privé" én dat je niet alle vragen die je in de klas leert, zomaar hoeft te stellen.
Het zal je immers maar overkomen als cursist! Je hebt in de lessen de volgende vragen aangeleerd: "Wat is jouw naam? Waar woon je? Wat is jouw adres? Ben je getrouwd? Hoe oud ben je? ..." én je leerkracht legt er voortdurend de nadruk op dat je zoveel mogelijk moet oefenen buiten de school. Ik zie het al voor me: een jonge Afghaanse man die aan de bushalte al zijn moed bij elkaar raapt, een vriendelijk ogende leeftijdsgeno(o)t(e) aanspreekt en alle vragen die hij netjes uit het hoofd geleerd heeft op hem of haar afvuurt. Hoe denk je dat dit overkomt? Ik heb mijn kinderen toch wel geleerd dat ze nooit zomaar hun naam en adres aan onbekenden (man of vrouw, jong of oud, Belg of geen Belg, maakt niet uit...) mogen geven. Diegene die zo'n vragen voorgeschoteld krijgt, zal wellicht op zijn zachtst uitgedrukt een beetje argwanend zijn. En onze jonge Afghaan zal wellicht teleurgesteld afdruipen en zich afvragen waarom mensen hem boos aankijken (heeft hij misschien iets anders gezegd dan hij bedoelde of zijn nu werkelijk álle Belgen racistisch?). Tegelijkertijd worden jonge mannen hoe langer meer verplicht om een cursus te volgen 'Hoe met jonge vrouwen in onze cultuur' om te gaan! Tja ...
Betekent dat dan dat we voortaan geen personaliavragen meer moeten aanbrengen? Dát is dan weer een stap te ver. Onze cursisten krijgen immers vaak personaliavragen voorgeschoteld. Belangrijk daarbij is dat ze deze vragen vooral kunnen beantwoorden. Dit hoeft ook niet met een perfecte zin te zijn. Op de vraag "Ben je getrouwd?" is "Ja" zelfs een logischer antwoord dan "Ja, ik ben getrouwd". Zelf beantwoord ik deze vraag altijd met "ja" en ik heb het alleszins nog nooit meegemaakt dat men mij op dat moment vroeg om te antwoorden met een volledige zin.
Daarnaast is het ook belangrijk dat cursisten leren inschatten welke personaliavragen ze kunnen stellen, in welke situaties ze al dan niet gepast zijn. Ik probeer daarbij voor mezelf altijd uit te maken welke vragen ik zelf al dan niet zou stellen aan iemand (een onbekende) met wie ik een praatje doe aan de bushalte. Heel eerlijk? Geen enkele! Wanneer ik dan toch al een hele tijd met iemand op de bus sta te wachten en ik heb zin in een babbel, dan hou ik het liever bij een "veilig" onderwerp zoals het weer. Niets is zo dankbaar om over te praten als het weer in België.
En "de files", nog zo'n onderwerp - zeker in Gent - waarover iedereen wel iets kwijt wil. Of "de bus" die altijd wel te vroeg, te laat, te vol, ... is (en hiermee wil ik zeker geen enkele buschauffeur beledigen - die mensen doen echt hun best, ik zou voor geen geld ter wereld hun job willen doen).
Ik moet eerlijk bekennen dat ik hier ook al een tijdje mee worstel en de "ergernissen" van Mia mij heel bekend in de oren klonken. "Sorry, dat is privé" is dan ook een antwoord dat ik mijn cursisten heel snel aanleer (en hen zelfs verplicht om tijdens de les te gebruiken). En ik laat hen in de klas personaliavragen rubriceren (taboe/geen taboe). Hiervoor gebruik ik de kaarten met pictozinnen. Ik teken een bushalte op het bord en nodig een cursist uit om bij mij 'aan de bushalte op de bus te komen wachten'. Dan toon ik één voor één de kaarten met pictozinnen. Ik lees de vraag voor (of laat een cursist de vraag op de kaart verwoorden), waarbij ik telkens zeg: "Ik wacht op de bus, ik ken deze man/vrouw niet. Kan ik dat vragen? Is dat een goede vraag?" Op die manier leren de cursisten dat je gerust een vraag kan beantwoorden met "Sorry, dat is privé" én dat je niet alle vragen die je in de klas leert, zomaar hoeft te stellen.
Het zal je immers maar overkomen als cursist! Je hebt in de lessen de volgende vragen aangeleerd: "Wat is jouw naam? Waar woon je? Wat is jouw adres? Ben je getrouwd? Hoe oud ben je? ..." én je leerkracht legt er voortdurend de nadruk op dat je zoveel mogelijk moet oefenen buiten de school. Ik zie het al voor me: een jonge Afghaanse man die aan de bushalte al zijn moed bij elkaar raapt, een vriendelijk ogende leeftijdsgeno(o)t(e) aanspreekt en alle vragen die hij netjes uit het hoofd geleerd heeft op hem of haar afvuurt. Hoe denk je dat dit overkomt? Ik heb mijn kinderen toch wel geleerd dat ze nooit zomaar hun naam en adres aan onbekenden (man of vrouw, jong of oud, Belg of geen Belg, maakt niet uit...) mogen geven. Diegene die zo'n vragen voorgeschoteld krijgt, zal wellicht op zijn zachtst uitgedrukt een beetje argwanend zijn. En onze jonge Afghaan zal wellicht teleurgesteld afdruipen en zich afvragen waarom mensen hem boos aankijken (heeft hij misschien iets anders gezegd dan hij bedoelde of zijn nu werkelijk álle Belgen racistisch?). Tegelijkertijd worden jonge mannen hoe langer meer verplicht om een cursus te volgen 'Hoe met jonge vrouwen in onze cultuur' om te gaan! Tja ...
Betekent dat dan dat we voortaan geen personaliavragen meer moeten aanbrengen? Dát is dan weer een stap te ver. Onze cursisten krijgen immers vaak personaliavragen voorgeschoteld. Belangrijk daarbij is dat ze deze vragen vooral kunnen beantwoorden. Dit hoeft ook niet met een perfecte zin te zijn. Op de vraag "Ben je getrouwd?" is "Ja" zelfs een logischer antwoord dan "Ja, ik ben getrouwd". Zelf beantwoord ik deze vraag altijd met "ja" en ik heb het alleszins nog nooit meegemaakt dat men mij op dat moment vroeg om te antwoorden met een volledige zin.
Daarnaast is het ook belangrijk dat cursisten leren inschatten welke personaliavragen ze kunnen stellen, in welke situaties ze al dan niet gepast zijn. Ik probeer daarbij voor mezelf altijd uit te maken welke vragen ik zelf al dan niet zou stellen aan iemand (een onbekende) met wie ik een praatje doe aan de bushalte. Heel eerlijk? Geen enkele! Wanneer ik dan toch al een hele tijd met iemand op de bus sta te wachten en ik heb zin in een babbel, dan hou ik het liever bij een "veilig" onderwerp zoals het weer. Niets is zo dankbaar om over te praten als het weer in België.
En "de files", nog zo'n onderwerp - zeker in Gent - waarover iedereen wel iets kwijt wil. Of "de bus" die altijd wel te vroeg, te laat, te vol, ... is (en hiermee wil ik zeker geen enkele buschauffeur beledigen - die mensen doen echt hun best, ik zou voor geen geld ter wereld hun job willen doen).
 | Wees kritisch over wat je aanbrengt en speel op veilig! Leer je cursisten hoe ze een babbeltje kunnen slaan en op die manier kennis kunnen maken met iemand, zodat ze alsnog het Nederlands kunnen oefenen. Speel rollenspelletjes, waarbij je hen de opdracht geeft om een gesprek aan te knopen. Reageer zelf tijdens die rollenspelen zoals je ook "in het echt" zou reageren op iemand die je aanspreekt aan de bushalte en die je niet kent. Wijs hen er op wanneer ze een vraag stellen of een onderwerp aansnijden dat gevoelig ligt. Wedden dat ze op die manier sneller zullen durven hun Nederlands te oefenen? |
RSS-feed
