Nog meer werkvormen ...
Theaterlezen
Er zijn uiteraard nog andere manieren om te werken aan leesvlotheid en leesplezier.
Zo laat ik mijn cursisten af en toe eens theaterlezen. Het leuke aan theaterlezen is dat je samen leest, wat het vaak heel gezellig maakt. De cursisten lezen vanuit een rol. Zij zijn niet zichzelf, maar iemand anders. Dit vergroot de nood om zich in te leven in wat ze lezen. Daardoor lezen ze vaak met meer intonatie, met meer expressie, wat het vloeiend lezen dan weer bevordert.
De kracht van theaterlezen is het herhaald lezen. De cursisten moeten de tekst immers meerdere keren lezen om naar een voorstelling toe te werken. Dit gebeurt in kleine groepjes, waarvan het aantal overeenkomt met het aantal personages in het verhaal.
In groepjes (of duo) werken heeft nog een ander voordeel: als je homogene groepjes of duo's maakt, kan je de cursisten teksten "op maat" geven. En dat geeft dan weer succeservaringen, waardoor cursisten al sneller bereid zijn om de tekst naar voor te brengen.
Een voorbeeld van zo'n "theatertekst" zie je hieronder. Deze tekst wordt door 2 cursisten voorbereid en naar voor gebracht.
Zo laat ik mijn cursisten af en toe eens theaterlezen. Het leuke aan theaterlezen is dat je samen leest, wat het vaak heel gezellig maakt. De cursisten lezen vanuit een rol. Zij zijn niet zichzelf, maar iemand anders. Dit vergroot de nood om zich in te leven in wat ze lezen. Daardoor lezen ze vaak met meer intonatie, met meer expressie, wat het vloeiend lezen dan weer bevordert.
De kracht van theaterlezen is het herhaald lezen. De cursisten moeten de tekst immers meerdere keren lezen om naar een voorstelling toe te werken. Dit gebeurt in kleine groepjes, waarvan het aantal overeenkomt met het aantal personages in het verhaal.
In groepjes (of duo) werken heeft nog een ander voordeel: als je homogene groepjes of duo's maakt, kan je de cursisten teksten "op maat" geven. En dat geeft dan weer succeservaringen, waardoor cursisten al sneller bereid zijn om de tekst naar voor te brengen.
Een voorbeeld van zo'n "theatertekst" zie je hieronder. Deze tekst wordt door 2 cursisten voorbereid en naar voor gebracht.
|
In Nederland wordt theaterlezen vaak gebruikt als werkvorm om met moeilijk lezende kinderen te werken aan leesvlotheid en leesplezier. Klik op de foto hieronder om een paar voorbeelden te zien. Vooraf geeft Elseline Knuttel een woordje meer uitleg over de werkvorm.
Elk-een-woord-lezen
Eén van de ideeën die ik opdeed bij mijn collega Dirk Stellamans is "elk-een-woord-lezen". Ik heb het ondertussen al een paar keer uitgeprobeerd en het werkt echt. De cursisten vinden het ook een heel leuke werkvorm.
Even een voorbeeld:
Even een voorbeeld:
|
|
Ik werkte in mijn groep met het boek "De taart van Tamid", van Ria Massy - een echte aanrader trouwens! Ik las het boek voor met DILIT-luisteren. In elke les las ik zo een paar bladzijden. Ik schreef ook telkens een kort stukje tekst over op het smartboard (zie linker print screen hierboven) waarmee we dan oefenden op vloeiend lezen. Ik las eerst de tekst een paar keer voor en stond stil bij de moeilijke woorden. Vervolgens lazen we de tekst nog een paar keer samen (koorlezen). Daarna toonde ik dezelfde tekst, maar deze keer had ik de woorden afwisselend in rode en groene letters geschreven (zie rechter print screen).
De cursisten kregen nu de opdracht om dat stukje samen met mij te lezen - ieder om de beurt - waarbij zij de rode woorden lazen en ik de groene woorden. Na een tijdje wisselden we van kleur.
Met deze manier van werken kan je oefenen op het leestempo. Bij cursisten die doorgaans te snel (en daardoor vaak onnauwkeurig) lazen, vertraagde ik. Daardoor gingen zij ook onbewust trager lezen. Bij cursisten die eerder te traag lazen, ging ik opzettelijk iets sneller lezen. Ook zij lieten zich daardoor beïnvloeden en gingen toch iets sneller lezen.
Gewoon eens uitproberen, het werkt echt!
De cursisten kregen nu de opdracht om dat stukje samen met mij te lezen - ieder om de beurt - waarbij zij de rode woorden lazen en ik de groene woorden. Na een tijdje wisselden we van kleur.
Met deze manier van werken kan je oefenen op het leestempo. Bij cursisten die doorgaans te snel (en daardoor vaak onnauwkeurig) lazen, vertraagde ik. Daardoor gingen zij ook onbewust trager lezen. Bij cursisten die eerder te traag lazen, ging ik opzettelijk iets sneller lezen. Ook zij lieten zich daardoor beïnvloeden en gingen toch iets sneller lezen.
Gewoon eens uitproberen, het werkt echt!
Puntje-puntje-puntjelezen en zinnen uit elkaar halen
Nog 2 tips van mijn collega die ik toepaste op stukjes tekst uit het verhaal van "De taart van Tamid":
Van een aantal woorden die je makkelijk uit de context kan afleiden, schreef ik enkel de eerste letter en daarna puntjes. Op zich een zeer haalbare oefening, zeker aangezien ik de tekst al voorgelezen had. De cursisten moesten het ontbrekende woord zoeken. De eerste letter was een hulpmiddel daartoe. In eerste instantie mochten zij dit woord niet invullen. Ze moesten de tekst zo lezen. Nadien mochten ze als huistaak de woorden wel invullen, maar niet tijdens de les.
Wat is nu de bedoeling van deze oefening? Een aantal cursisten hebben zo'n leesangst dat ze elk woord willen "analyseren", waardoor ze steeds over woorden die ook maar een beetje moeilijker zijn, struikelen. Met deze oefening verplicht je hen als het ware om door te lezen. Ze ervaren dat je vaak al uit de context kan afleiden welke woorden er zullen komen. Het volstaat soms al om enkel naar de eerste letter te kijken.
Deze werkvorm is uiteraard niet geschikt voor cursisten die dan weer te snel en daardoor te onnauwkeurig lezen. Zij moeten net verplicht worden om trager te lezen. Dit kan je bereiken met de volgende oefening:
Wat is nu de bedoeling van deze oefening? Een aantal cursisten hebben zo'n leesangst dat ze elk woord willen "analyseren", waardoor ze steeds over woorden die ook maar een beetje moeilijker zijn, struikelen. Met deze oefening verplicht je hen als het ware om door te lezen. Ze ervaren dat je vaak al uit de context kan afleiden welke woorden er zullen komen. Het volstaat soms al om enkel naar de eerste letter te kijken.
Deze werkvorm is uiteraard niet geschikt voor cursisten die dan weer te snel en daardoor te onnauwkeurig lezen. Zij moeten net verplicht worden om trager te lezen. Dit kan je bereiken met de volgende oefening:
Ook hier is het niet de bedoeling dat de cursisten meteen strepen tussen de woorden gaan zetten. Ze moeten de tekst lezen zoals hij er staat. uiteraard mogen ze nadien - als huistaak - die strepen wel zetten.
